دسته: یاداشت

داکوتای جنوبی جای عجیبی است. به تازگی اردک ماهی‌هایی در آن‌جا کشف شده که دانشمندان قادر به تشخیص سنشان نیستند. انگار که همیشه بوده‌اند. گفته می‌شود در داکوتای جنوبی پدربزرگ مسیح هنوز زنده است و به اردک ماهی‌ها دست می‌کشد تا عمر جاویدان داشته باشند. اخیراً تعدادی بیمار لاعلاج را در دره‌هایش رها کرده‌اند و در عین ناباوری فردایش صحیح و سالم به شهر بازگشته‌اند. موج عظیمی از مردم در حال حرکت به داکوتا هستند و همه‌ی این‌ها به این علت است که اطلاعاتی راجع‌به اردک ماهی‌ها و پدربزرگ مسیح و همچنین داکوتای جنوبی ندارند. چیزی نمی‌دانند ولی تمایل به باور کردن دارند.

یک دختری ظهرها ساعت دو می‌رفت مدرسه امتحان بدهد. راهنمایی بود. من هم امتحان می‌دادم. اصلاً خوشگل نبود و جوراب بی‌ریختی هم می‌پوشید. منتظر تاکسی که می‌شد من هم منتظر می‌شدم تا سوار شود. هر چه تاکسی‌ها بوق می‌زدند من اصلاً توجه نمی‌کردم و صبر می‌کردم تا اول او برود ونک و بعد من بروم آریاشهر. شاید چهار یا پنج بار بیشتر ندیدمش بدون این‌که حتی یک کلمه حرف بزنیم. متأسفانه عاشقش شده بودم! بعد هم دیگر ندیدمش و حتی قیافه‌اش را یادم نیست. این می‌توانست شروع یک داستان عاشقانه باشد، ولی نیست.

در همین سال‌ها عاشق همسایه‌ی فامیلمان شدم. عاشق صدایش؟ عاشق اسمش؟ نمی‌دانم. فقط هروقت صحبتش بود حال من با بقیه‌ی موقع‌ها تفاوت داشت. قلبم که در آن زمان هنوز کاملاً توسعه نیافته بود تندتر می‌زد، عرق سردی که بوی گند می‌داد زیر بغلم را خیس می‌کرد و خون دور سرم جمع می‌شد و پاهایم سرد می‌شدند. نوجوان‌های عاشق رقت‌انگیزند. اکثر نوجوان‌ها وقتی به احساساتشان اعتماد می‌کنند کار دست خودشان می‌دهند و به لعنتی می‌روند. من در دانشگاه هم احمق بودم. عاشق یک دختری شده بودم که از خودم بزرگ‌تر بود و محل سگ به من نمی‌داد. شاید هم می‌داد ولی من اسگل بودم. بله خیلی‌ها داستان‌ عشق‌های احمقانه‌شان را تعریف نمی‌کنند، شاید برای این‌که آن‌ها را جدی می‌گیرند! ولی من حاضرم با این دخترها بنشینم و به مسخره بودن احساسات گذشته‌ام نسبت به آن‌ها، با هم بخندیم. به این موضوع واقف شدم که عشق چیزی به غیر از تلقین احساسات غلیظ شده نیست و نبوده. یعنی به مغز فرمان می‌دهی که عاشق شود. بعد همین مغز دهنت را سرویس می‌کند و دیگر نمی‌توانی دل بکنی. همیشه نباید به احساسات میدان داد. احساسات همیشگی نیستند. حس من به شکلات با خوردن مقدار زیادی از آن عوض می‌شود. من عاشق شله زرد بودم، الآن نمی‌توانم دو قاشقش را بخورم. سرما و برف‌بازی جذاب است. برای پنج دقیقه. بیشترش حال به‌هم زن است. خیلی موارد را می‌شود مثال زد. زندگی اما با احساسات جلو نمی‌رود. احساس تعلقی که با ارتباط داشتن ایجاد می‌شود از همه‌ی آن عاشقی‌های پنج ثانیه‌ای که دل آدم را یک‌هو خالی می‌کند، ماندگارتر و باارزش‌تر است. بعد کم کم می‌فهمی که آن دختر ایستگاه تاکسی و آن همسایه‌ی فامیل و آن‌یکی دختر هم‌دانشگاهی، هیچ‌وقت هیچ‌جای زندگی تو نبوده‌اند. اگر بگویند دماغ یک کدامشان شکسته و یا روی صورتش اسید پاشیده‌اند، نهایتاً به یک افسوس بسنده خواهی کرد. ولی در مورد زندگی خودت اصلاً و ابداً این‌طور نیست. ارتباطت که طولانی‌تر می‌شود و حس می‌کنی دوستش داری و رابطه‌تان کمی موفق‌آمیز پیش می‌رود، به دنیای اطرافت نگاه می‌کنی و می‌فهمی اگر همه‌چیز همین‌طور پیش برود، در دنیا کسی نیست که بتواند تو را اغوا کند. بیرون خانه نمی‌توانی عاشق کس دیگری بشوی. نمی‌توانی رابطه‌ی دیگری برقرار کنی، تا وقتی که در خانه اوضاع خوب پیش می‌رود. البته خودم می‌دانم که این یک متن خیلی معمولی است. من دیگر دوست دارم به معمولی بودن عادت کنم و دوست دارم آدم معمولی‌ای باشم. یعنی قبلاً هم معمولی بوده‌ام ولی دوست داشتم نباشم. ولی الآن دوست دارم. این‌که زندگی خصوصی من برای هیچ احمقی مهم نیست احتمالاً باعث حسرت ناتالی پورتمن خواهد شد، که آن هم برای من مهم نیست. بگذار دنیا تا دلش می‌خواهد سر فرصت ستاره و سلبریتی تولید کند. من می‌خواهم عکس‌های معمولی بگیرم، شوخی‌های معمولی بکنم، متن‌های معمولی بنویسم.

امروز زنی که بچه‌ی چند ماهه‌ای را بغل کرده بود هر چه در توان داشت رو کرد ولی من اهمیتی ندادم. صورتش سیاه بود و چادر سیاهش را به زور دور کله‌اش تاب داده بود و بچه را با یک پارچه‌ی سفید به خودش بسته بود. چند بار به شیشه زد ولی من مثل همیشه گول نخوردم و شیشه را پایین ندادم. بعد بی‌خیال شد و سراغ ماشین بعدی رفت. یک دختر جوان‌تر آمد با مقنعه‌ی مدرسه یا دانشگاه. چند دسته گل دستش بود. نگاهم کرد. من نگاهش نمی‌کردم و داشتم ثانیه‌شمار لعنتی چراغ‌قرمز را می‌دیدم که روی صفر مانده بود ولی سبز نمی‌شد. سنگینی نگاهش را احساس کردم ولی فریبش را نخوردم و آهنگ Only Time از Enya که پخش می‌شد را برای خودم زمزمه کردم تا دختر مطمئن بشود که کل حواسم جای دیگری است. می‌فهمیدم که نرگس می‌فروشد. من بوی نرگس را دوست دارم. دوست دارم یک دسته از آن گل را داشته باشم هر چند شاید دخترانه باشد. شاید دادمش به زنم، عیالم، خانمم، همسرم. بستگی دارد کجای تهران زندگی کنم. بستگی دارد چه درسی خوانده باشم و در بیرون از خانه چه کاره باشم. شاید هم قبل از خانه، رفتم یک سر به مادرم بزنم. به مامانم، ننه‌ام. نرگس را شاید به او هم بدهم. شاید هم یادم برود و در ماشین بماند. فردا که در ماشین را باز کنم، بویش توی صورتم می‌کوبد. ولی نمی‌خواهم توجه کنم. باید آهنگ را ادامه بدهم تا این چراغ سبز شود. دو مرد دیگر آن‌طرف‌تر ایستاده‌اند. روی آن جدول‌ها. منتظرند چراغ آن‌طرف چهارراه قرمز بشود، تا بروند سراغ ماشین‌های آن‌طرف.

ماشین را تازه کارواش برده‌ام. یک ساعت توی کارواش مثل سگ لرزیدم از سرما. پنج هزار تومان پول کارواش و نظافت داخل ماشین دادم. یادم می‌آید که با سطل، کف را می‌ریخت روی ماشینم. بعد دائم این‌طرف و آن‌طرف را نگاه می‌کرد و دستش را می‌کشید روی ماشین. حواسش اصلاً به ماشین نبود و فقط می‌مالید روی بدنه و نگاه می‌کرد ببیند کدام ماشین به کدام کارگر چقدر انعام می‌دهد. بعد هم آبپاش را گرفت روی ماشین و زیرپایی‌ها را انداخت رویش. یادم می‌آید سعی کردم نگاهش نکنم تا بتوانم انعام ندهم. بعد ولی پررو ایستاد و به من گفت انعام بدهم. دستور داد که انعام بدهم. من هم به او گفتم که نباید دستور بدهد و هزار تومان انعام دادم برای کاری که وظیفه‌اش بود. من عادت کرده‌ام به این‌بازی. اول سعی می‌کنم انعام ندهم و تا آخر مقاومت کنم، ولی کارواشی‌ها می‌گیرند. نمی‌دانم چرا هر دفعه خام می‌شوم. بعد حساب کتاب می‌کنم که دو نفر هم قرار است ماشین را خشک کنند. به آن‌ها هم که نمی‌شود پانصد تومان داد. باید نفری هزار تومان بدهم لااقل. این می‌شود که به حساب من شصت درصد پول کارواش را هم باید به آن‌ها بدهم. البته این منصفانه نیست که آن‌ها در سرما بلرزند و صاحب یا زن صاحب آن Panamera؛ کمربند HERMES ابتیاع کند و دکمه‌های مانتویش را باز بگذارد تا دسته‌های H اش در چشم بدخواهان فرو برود؛ ولی من نباید بهای این تفاوت را بپردازم. بهای کارواش آن‌چیزی است که من اول پرداخته‌ام. کارگر کارواش وظیفه‌اش است که شیشه‌ی ماشین را برق بیاندازد.

خب من اعصابم به هم می‌ریزد که پشت چراغ‌قرمز، شیشه‌ی برق افتاده را دستمال کثیف بکشند. برای همین این پسر بچه را که به شیشه‌شوی و کهنه مجهز است و دارد مستقیم به سمت ماشین من می‌آید را باید ببینم. نباید رویم را آن‌طرف بکنم. یک لحظه غفلت بکنم تمام پنج‌هزار تومان کارواش و سه‌هزار تومان انعام کارگرهای کارواش را با یک حرکت به لعنتی می‌دهد. بوق و چراغ و بال بال می‌زنم که کهنه‌اش را روی شیشه نکشد. قیافه‌اش را مثل گربه‌ی لگد خورده می‌کند ولی من عادت کرده‌ام به ادا و اطوارهایشان و به کفشم هم نیست. به کفشم هم نیست. کفشم. من کفشم را دوست داشتم وقتی خریدم. ولی بعداً با همسرم یا زنم یا عیالم یا خانمم به این نتیجه رسیدیم که GEOX خیلی جنسش تخماتیک است و هشتاد دلار بینوا را دور ریخته‌ایم. کثافت‌های سرمایه‌دار آمریکایی بهایی یهودی، نفتمان را می‌برند و پول می‌دهند. بعد GUCCI و VERSACE را تا دسته فشار می‌دهند به خودمان، طوری که حتی پاشنه‌اش هم بیرون نمی‌ماند و پولشان را پس می‌گیرند. من می‌دانم که کاپیتالیسم ما را به گا می‌دهد. من این‌ها را می‌فهمم چون آدم روشنفکری هستم و برای خودم عنی هستم. من زیاد اخبار می‌خوانم، فیلم‌های خوب می‌بینم و موزیک‌های خوب گوش می‌دهم. من فرق گه را با گوشت کوبیده می‌دانم، اگر لپه‌هایش معلوم باشد. یادم می‌آید که یک‌بار رفتم گل‌فروشی و پول دادم و گل خریدم. آدم باید برای چیزهایی که می‌خرد پول بدهد، ولی مجبور نیست انعام بدهد. چراغ حالا برای ما سبز شده و می‌توانیم برویم. و کم کم گل‌فروش‌ها و شیشه‌شوی‌ها از سر راه ماشین‌ها کنار می‌روند و می‌دوند آن‌سوی چهار راه.